Na co zwrócić uwagę przy owijaniu bel, by sianokiszonka zachowała wartość paszową?

Proces owijania bel to jeden z kluczowych etapów w produkcji wysokiej jakości sianokiszonki. To właśnie od szczelności owinięcia zależy, czy kiszonka będzie się prawidłowo fermentować, czy też ulegnie zepsuciu. Nawet najlepszej jakości trawa nie spełni swojej funkcji żywieniowej, jeśli po sprasowaniu zostanie niewłaściwie zabezpieczona. Dlatego warto znać zasady skutecznego owijania i wiedzieć, jak dobrać materiały i sprzęt, by zachować jak najwyższą wartość paszową kiszonki.
Ile warstw folii należy zastosować, by zapewnić szczelność?
Liczba warstw folii owijającej bezpośrednio wpływa na hermetyczność zabezpieczenia beli. Im więcej warstw, tym lepsza ochrona przed dostępem tlenu i promieniowaniem UV, a co za tym idzie – lepsze warunki do fermentacji beztlenowej.
Zalecenia praktyczne wskazują, że:
- minimum to 6 warstw folii, nałożonych w dwóch cyklach po 3 obroty,
- w trudniejszych warunkach (np. przy niższej zawartości suchej masy lub dłuższym przechowywaniu) stosuje się 8 lub więcej warstw,
- narożniki i boki beli powinny być szczelnie zakryte, bez widocznych prześwitów.
Zbyt mała liczba warstw zwiększa ryzyko nieszczelności i rozwoju pleśni, nawet przy stosowaniu dobrej jakości folii.
Jaka folia najlepiej sprawdzi się do owijania bel sianokiszonki?
Wybór odpowiedniej folii to drugi najważniejszy element, obok liczby warstw, decydujący o skuteczności zabezpieczenia. Folia musi być nie tylko elastyczna, ale też odporna na rozciąganie, promieniowanie UV i uszkodzenia mechaniczne.
Dobra folia do sianokiszonki powinna cechować się:
- dużą rozciągliwością (min. 70–80%),
- wysoką przyczepnością między warstwami,
- odpornością na przebicia i warunki atmosferyczne,
- zgodnością z szerokością owijarki (zazwyczaj 500 lub 750 mm).
Doświadczeni rolnicy wybierają produkty od sprawdzonego dostawcy – dobry producent folii do sianokiszonki gwarantuje jakość, powtarzalność parametrów i wsparcie techniczne.
Jak szybko po zbiorze należy owinąć bele?
Czas między sprasowaniem a owijaniem bel jest krytyczny dla jakości kiszonki. Każda godzina zwłoki zwiększa ryzyko rozpoczęcia niekontrolowanej fermentacji tlenowej i strat wartości odżywczych.
Najważniejsze zasady:
- bele należy owinąć najpóźniej w ciągu 2 godzin od zbioru,
- najlepiej owijać bezpośrednio na polu, tuż po opuszczeniu beli z prasy,
- nie należy zostawiać bel na noc nieowiniętych – nawet jeśli są przykryte.
Szybkie owijanie ogranicza dopływ powietrza, co tworzy idealne warunki do pracy bakterii fermentacyjnych i zmniejsza straty białka oraz energii.
Czy rodzaj i jakość owijarki mają wpływ na szczelność?
Zdecydowanie tak. Nowoczesne owijarki zapewniają precyzyjne nałożenie folii, jednak tylko pod warunkiem, że są dobrze dobrane i odpowiednio ustawione.
Ważne czynniki to:
- dokładność naciągu folii – zbyt słaby lub zbyt mocny naciąg powoduje jej uszkodzenia,
- prędkość owijania – powinna być dostosowana do rodzaju beli i warunków pracy,
- stan techniczny urządzenia – noże tnące, rolki napinające, czystość mechanizmów.
Najlepszy efekt daje połączenie dobrej owijarki z folią od sprawdzonego źródła – renomowany producent folii do sianokiszonki często współpracuje z producentami maszyn, co ułatwia dobór parametrów.
Jak prawidłowo przechowywać owinięte bele?
Nawet najlepiej owinięte bele można zniszczyć przez nieprawidłowe przechowywanie. Kluczowe jest zachowanie warunków, które ograniczą uszkodzenia mechaniczne i termiczne.
Dobre praktyki obejmują:
- układanie bel na równym, suchym i czystym podłożu (np. na folii podkładowej lub paletach),
- unikanie kontaktu z kamieniami, korzeniami i gruzem,
- ustawianie bel w jednym lub maksymalnie dwóch poziomach,
- osłonięcie beli przed ptakami i gryzoniami (np. siatkami lub ogrodzeniem)
Ważne jest także, by bele nie były narażone na bezpośrednie nasłonecznienie – promieniowanie UV z czasem osłabia folię, szczególnie jeśli nie jest odpowiednio zabezpieczona.
Co zrobić w przypadku uszkodzenia folii?
Uszkodzenie folii nie zawsze oznacza, że cała bela jest do wyrzucenia – ale reakcja musi być szybka. Nawet niewielka dziura może spowodować dostanie się powietrza i rozwój pleśni.
W razie uszkodzenia należy:
- jak najszybciej zakleić miejsce pęknięcia specjalną taśmą naprawczą,
- dokładnie obejrzeć okolicę uszkodzenia i sprawdzić szczelność pozostałych warstw,
- jeśli uszkodzenie jest duże – rozważyć wykorzystanie sianokiszonki wcześniej, zanim ulegnie pogorszeniu.
Dobrze, jeśli producent folii do sianokiszonki oferuje również taśmy naprawcze i wskazówki w zakresie postępowania w takich sytuacjach.
Podsumowanie
Szczelne i staranne owijanie bel to warunek konieczny, by sianokiszonka zachowała wartość paszową przez wiele miesięcy. Kluczowe znaczenie mają: liczba warstw folii, jakość materiału, czas owijania, dobór owijarki oraz sposób przechowywania. Sprawdzony producent folii do sianokiszonki dostarczy nie tylko odpowiedni produkt, ale również wsparcie w zakresie jego prawidłowego wykorzystania. Dobrze wykonane owijanie to inwestycja w zdrowie zwierząt, jakość żywienia i opłacalność produkcji.