Leczenie zaćmy – jak wygląda zabieg?

Operacja zaćmy polegająca na usunięciu zmętniałej soczewki pozbawionej zdolności akomodacji i ostrego widzenia oraz zastąpieniu jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową jest dziś jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgii okulistycznej. Metodę fakoemulsyfikacji stosuje się obecnie na całym świecie, wykorzystując jej krótki czas trwania i małą inwazyjność pozwalającą ograniczyć czas operacji i rekonwalescencji do minimum. Jak jednak wygląda zabieg usunięcia zaćmy, czego należy się spodziewać przed, podczas i po operacji i jak się do niej przygotować?

Przygotowanie do operacji zaćmy – o czym warto pamiętać?

Metoda fakoemulsyfikacji pozwala na usunięcie zaćmy w szybki i stosunkowo bezbolesny sposób, dzięki czemu sam zabieg przebiega w warunkach ambulatoryjnych w znieczuleniu miejscowym. Ogólnym wymogiem dopuszczającym pacjenta do operacji jest więc dobry ogólny stan zdrowia i brak przeciwwskazań do wykonania zabiegu na oku – nie ma tu potrzeby, by specjalnie przygotowywać się do zabiegu. Warto pamiętać jednak, by w dniu operacji nie stosować żadnych kremów ani produktów do makijażu – twarz powinna być oczyszczona i przygotowana do zabiegu, tak by pielęgniarki przygotowujące pacjenta do operacji mogły jedynie odkazić i zabezpieczyć pole operacyjne.

Przygotowując się do operacji zaćmy warto pomyśleć też o organizacji życia po zabiegu. Pacjenci odzyskują zwykle wysoką ostrość widzenia już po kilku dniach od wszczepienia nowej soczewki, jednak nie powinni jeszcze zbytnio przemęczać gojącego się oka. Warto więc zawczasu pomyśleć o zapewnieniu sobie pomocy przy codziennych czynnościach (po operacji oka nie wolno dźwigać) i jeśli to konieczne, zrezygnować z pracy i dłuższego wpatrywania się w ekran komputerów.

Jak wygląda zabieg usunięcia zaćmy?

Pierwszym etapem zabiegu jest oczywiście przygotowanie pacjenta, polegające na całkowitym odkażeniu i oczyszczeniu oka oraz skóry wokół niego. Obszar operacyjny powinien być zabezpieczony tak, by pacjent nie mógł mrugać podczas operacji, a rzęsy nie zawadzały w prowadzeniu zabiegu usunięcia zaćmy. Po przygotowaniu pola operacyjnego oko pacjenta jest znieczulane za pomocą kropli do oczu. Standardowo w przypadku operacji zaćmy nie podaje się pełnej narkozy, chyba że pacjent jest bardzo niespokojny lub z przyczyn zdrowotnych i od niego niezależnych nie jest w stanie siedzieć w bezruchu przez cały czas trwania operacji.

Faktyczna procedura zabiegowa rozpoczyna się od wykonania przez chirurga niewielkiego nacięcia na powierzchni oka, przez które to będą wprowadzane narzędzia pozwalające rozbić i usunąć zmętniałą soczewkę oraz umieścić w jej miejscu nową soczewkę wewnątrzgałkową. W pierwszym etapie operacji wykonywana jest też tzw. kapsulorekcja, dzięki której możliwe jest precyzyjne wykonanie otworu do umiejscowienia sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej i swobodne operowanie narzędziami w trakcie pracy .

Soczewka usuwana jest z oka poprzez rozbicie jej za pomocą fal ultradźwiękowych i zastosowanie specjalnego, mikroskopijnego narzędzia przypominającego odkurzacz. Całkowite oczyszczenie dna torebki soczewki jest konieczne przed przystąpieniem do dalszego etapu operacji – jakiekolwiek pozostałości starej soczewki mogłyby powodować problemy przy gojeniu się oka i zaburzać ostateczny efekt operacji.

Mocowanie nowej soczewki wewnątrzgałkowej to jeden z najbardziej wymagających i kluczowych elementów operacji zaćmy – nawet milimetrowe przemieszczenie jej w stosunku do zaplanowanego położenia może spowodować problemy z ostrością widzenia a nawet wymagać ponownej operacji oka. Z tego też powodu zarówno przy oczyszczaniu dna oka, jak i przy umieszczaniu nowej soczewki we właściwym miejscu chirurg upewnia się, że żadne elementy soczewki nie są podwinięte lub źle ulokowane.

Zalecenia po operacji zaćmy – co zrobić po wyjściu z sali zabiegowej?

Zabieg usunięcia zaćmy kończy się poprzez zabezpieczenie nacięcia i całego oka na czas powrotu pacjenta do domu. Ze względu na to, że nacięcie ma zaledwie kilka milimetrów nie jest tu konieczna hospitalizacja ani zakładanie szwów. Należy pamiętać jednak, że małoinwazyjne zabiegi takie jak usunięcie zaćmy mają też swoje wady – to od pacjenta będzie zależał w dużej mierze proces gojenia się oka.

Po operacji zaćmy należy przede wszystkim bezwzględnie stosować się do wskazówek udzielonych przez lekarza po zabiegu. Nadmierny wysiłek, zacieranie oka, stosowanie drażniących kosmetyków czy wizyty na basenie mogą przyczynić się nie tylko do przemieszczania się soczewki, ale też niebezpiecznych zakażeń oka. Dzięki małej inwazyjności operacji gojenie się oka nie powinno trwać więcej niż kilka tygodni, a prowadzone pod ścisłą kontrolą lekarza nie powinno sprawiać większych problemów.