Pomoce dydaktyczne – czy sprawdzą się również w domu?

Pomocami dydaktycznymi są wszystkie przedmioty, materiały i urządzenia usprawniające proces nauczania i uczenia się. Ułatwiają one poznanie rzeczywistości przez bezpośrednie oddziaływanie na psychikę dziecka. Specjaliści zalecają ich stosowanie zarówno w przedszkolach, szkołach, placówkach specjalistycznych, jak i w domu. 

W jaki sposób pomoce dydaktyczne pomagają w rozwoju dzieci?

Pomoce dydaktyczne służą lepszemu poznaniu bezpośredniemu i pośredniemu. Wymagają od dzieci samodzielnego myślenia i działania, a także stałego posługiwania się już posiadaną wiedzą w celu zdobycia nowych informacji i umiejętności. Wykorzystanie pomocy dydaktycznych wspomaga rozwój dzieci poprzez zapewnienie im jak najpełniejszego obrazu poznawanych rzeczy, wydarzeń, zjawisk i procesów. Zaletą tego typu pomocy jest możliwość ich stosowania nie tylko pod kontrolą nauczycieli, wychowawców lub rodziców, lecz także samodzielnie, w ramach zabawy lub pracy domowej, co pozwala na osiągnięcie lepszych efektów nauczania. Pomoce dydaktyczne mogą pełnić zróżnicowane funkcje, a każda z nich w inny sposób wpływa na rozwój dziecka. Do funkcji tych zaliczają się: 

  • funkcja motywacyjna – pomoce dydaktyczne wywołują pozytywne nastawienie do uczenia się poprzez budzenie zaciekawienia i zainteresowania w stosunku do poznawanego przedmiotu, zjawiska bądź procesu, 
  • funkcja poznawcza – dzięki wykorzystaniu określonych środków dziecko poznaje określoną rzeczywistość w sposób bezpośredni, 
  • funkcja kształcąca – pomoce dydaktyczne rozwijają u dziecka zdolności poznawcze, takie jak myślenie, pamięć oraz wyobraźnia, kształtując ponadto odpowiednie umiejętności, 
  • funkcja dydaktyczne – zastosowane w procesie dydaktycznym środki pomocnicze służą ilustracji wybranego zagadnienia, ułatwiając jego zrozumienie i utrwalenie, a także dostarczając dziecku niezbędnych informacji i pomagając mu w formułowaniu uogólnień,
  • funkcja wychowawcza – wykorzystanie pomocy dydaktycznych pobudza sferę emocjonalną dziecka, wywołując określone emocje i kształtując pożądane postawy. 

Przeprowadzanie zabaw z pomocami dydaktycznymi z nauczycielem lub wychowawcą 

Pomoce dydaktyczne są powszechnie stosowane przez nauczycieli i wychowawców zarówno w przedszkolach, szkołach, jak i placówkach specjalnych. Środki te często przyjmują formę zabaw, które mają na celu zaktywizowanie nawet nieśmiałych i wycofanych dzieci. Zajęcia z wykorzystaniem pomocy dydaktycznych muszą być odpowiednio przygotowane. Ważne jest opracowanie planu poszczególnych aktywności, oszacowanie liczby uczestników oraz przydzielenie im konkretnych zadań. Do zabaw dydaktycznych przeprowadzanych przez nauczycieli i wychowawców zaliczają się gotowe pomoce, w których konstrukcji zawarte zostały wszystkie zadania do wykonania, a także różnorodne łamigłówki, zabawy słowne, zagadki czy też niedokończone rymy. Często wykorzystywane są również gry planszowe. By zabawy edukacyjne spełniały swój cel, muszą one: 

  • być systematycznie wykorzystywane podczas nauki w przedszkolu lub szkole oraz domu, 
  • bazować na wcześniej prezentowanym materiale, 
  • zapewniać odpowiedni poziom trudności, 
  • być atrakcyjne dla dziecka. 

Dzięki zabawom dydaktycznym dzieci uczą się przestrzegania reguł oraz działania zespołowego. Doświadczają ponadto pobudzenia intelektualnego, które pozwala lepiej przyswajać nową wiedzę. 

Wykorzystanie pomocy dydaktycznych w domu 

Rodzice powinni dążyć do wykorzystania pomocy dydaktycznych w domu, gdyż stanowi to nieocenioną pomoc w nauce. Wykorzystanie odpowiednich środków umożliwia wydłużenie czasu skupienia uwagi u dziecka i wzbudzenie w nim zainteresowania poznawanym zagadnieniem. Pozwala to docelowo przekonać dziecko, iż nauka nie musi być nudna i w jej trakcie można się dobrze bawić. Zdaniem specjalistów specjalizujących się w rozwoju i edukacji dzieci, odpowiednie zastosowanie pomocy dydaktycznych przez rodziców w domu stanowi istotne źródło zdobywanych przez dzieci wiadomości i umiejętności. Pozwala ponadto: 

  • dostarczać dziecku odpowiednich bodźców sensorycznych, 
  • ułatwiać bezpośrednie i pośrednie poznawanie otaczającej dziecko rzeczywistości, 
  • utrwalać poznane wcześniej w przedszkolu lub szkole pojęcia i zdobyte doświadczenia, 
  • weryfikować stawiane hipotezy, 
  • sprawdzać stopień opanowania wiedzy i umiejętności przez dziecko, 
  • wyrabiać u dziecka systematyczność, wytrwałość oraz samodyscyplinę, 
  • poprawiać samoocenę dziecka, 
  • rozwijać zdolności poznawcze oraz uczucia i wolę u dziecka, 
  • pobudzać motywację do podejmowania nowych działań.  

Wykorzystywanie przez rodziców pomocy dydaktycznych w formie gier edukacyjnych może przyczynić się dodatkowo do wzbogacenia słownictwa dziecka i usprawnienia jego mowy. Pozwala też kształcić spostrzegawczość, logiczne myślenie oraz procesy analizy wzrokowo-słuchowej. Umiejętne zastosowanie pomocy dydaktycznych w domu umożliwia zintegrowanie nauczania i wychowania oraz procesów poznawania, działania i przeżywania. Jeśli szukasz sklepu z pomocami dydaktycznymi zajrzyj do sklepu internetowego Liger. Znajdziesz tam szeroki wachlarz zabawek, które pomogą w rozwoju Twojego dziecka.