Kogo można upoważnić o informacji o moim stanie zdrowia?
Jako pacjent w prywatnym gabinecie lekarskim, przychodni, szpitalu czy innej placówce medycznej, zgodnie z obowiązującym prawem, każdy pacjent ma prawo do uzyskania informacji o swoim stanie zdrowia, postawionej diagnozie, wynikach badań, proponowanych metodach leczenia i zagrożeniach związanych z wyborem określonej drogi leczenia i diagnostyki. Pacjent ma przy tym możliwość uprawnienia innych, dowolnie wybranych przez siebie osób, do uzyskania tych informacji w jego imieniu. Kogo można upoważniać do informacji o swoim stanie zdrowia, w jakich przypadkach można przekazać je bez bezpośredniej zgody pacjenta i jak wygląda to w kwestii przestrzegania RODO?
Komu i w jakich przypadkach przekazywane są informacje o stanie zdrowia pacjenta?
Zgodnie z obowiązującą ustawą o prawach pacjenta, każdy pacjent ma prawo do uzyskania informacji o swoim stanie zdrowia, a więc do informacji o:
- wynikach badań,
- rezultatach zabiegów,
- postawionej diagnozie,
- najlepszej metodzie leczenia i jej szansach powodzenia oraz możliwych powikłaniach.
Do tych samych informacji mogą mieć dostęp także osoby uprawnione przez pacjenta – upoważnienie może być udzielone w formie pisemnej lub udzielone ustnie przy pracowniku placówki medycznej, który odnotowuje to w dokumentacji. W wielu przychodniach stosuje się obecnie formularze, z pomocą których pacjent udziela upoważnienia dla określonych osób. Upoważnienie takie może zostać w każdej chwili wycofane.
Poza osobami upoważnionymi formalnie do uzyskiwania informacji o stanie zdrowia pacjenta, lekarze mają obowiązek przekazywać takie informacje rodzicom nieletnich do 16 roku życia, opiekunom prawnym oraz ustawowym. Dostęp taki możliwy jest w każdym czasie, w tym także w razie utraty przytomności pacjenta i przewiezienia go do szpitala np. z ulicy. W powyższej sytuacji ważne jest jednak, by udać się do placówki w której zostało udzielone upoważnienie i uzyskać jego kopię do przedłożenia w szpitalu, w którym przebywa nieprzytomny pacjent.
Jak dobierana jest osoba, która ma prawo wglądu do dokumentacji, jeśli nie ma możliwości uzyskania upoważnienia?
Każdego dnia zdarzają się sytuacje, w których do szpitala trafia pacjent, który nie udzielił wcześniej upoważnienia do udzielania informacji o jego stanie zdrowia. Sytuacja taka może być trudna, szczególnie w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia i potrzeby powiadomienia o fakcie rodziny chorego. Zgodnie z prawem, według art. 31 ust. 6 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, informacje o stanie zdrowia mogą być udzielone osobie bliskiej, a więc zgodnie z prawem:
- przedstawicielowi ustawowemu,
- małżonkowi,
- dzieciom,
- rodzicom,
- osobom pozostającym we wspólnym pożyciu.
Konieczne jest wskazanie, że jest się osobą bliską – informacje o stanie zdrowia mogą być udzielone bez zgody pacjenta wyłącznie w sytuacji, gdy pacjentem jest nieletnim poniżej 16 roku życia oraz nieprzytomny dorosły lub osoba nie będąca w stanie zrozumieć przekazywanych mu informacji. Każdy inny przypadek wymaga, by zgodę na przekazanie informacji wyraził pacjent – lekarz nie ma prawa udzielić ich, gdy pacjent jest świadomy, nawet jeśli osobą proszącą o informacje są osoby z bliskiej rodziny.
Jak stan zdrowia pacjenta wpływa na zasady RODO obowiązujące w placówce medycznej?
Jednym z problemów z przekazywaniem informacji o stanie zdrowia pacjenta osobom nie będącym samym pacjentem są obowiązujące przepisy RODO w placówce medycznej. Trzeba więc zdać sobie sprawę, że przepisy rozporządzenia (art. 9 ust. 2 lit. C RODO) dopuszczają ujawnianie danych osobowych o stanie zdrowia osobom bliskim, jeśli przesłanką będzie ochrona żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą.
W szczególności zapis ten dotyczy przypadków, w których poszkodowany nie jest (fizycznie lub prawnie) w stanie wyrazić zgody na udzielenie informacji bliskim osobom, np. z powodu nieprzytomności czy śpiączki. szczególnie w sytuacji, gdy poszkodowany nie jest w stanie wyrazić na to zgody.
Informacje o stanie zdrowia pacjenta mogą być udzielone osobiście, po przedstawieniu upoważnienia i potwierdzeniu swojej tożsamości lub drogą telefoniczną, jeśli jest możliwość zweryfikowania tożsamości osoby dzwoniącej.