Zalety nowej normy ISO 9001:2015
Systemowe zarządzanie jakością to jeden z głównych powodów zainteresowania systemami certyfikacji ISO, bo to właśnie dzięki optymalnemu podejściu do kwestii jakości działań firmy wiele przedsiębiorstw jest dziś w stanie prawidłowo funkcjonować na skrajnie konkurencyjnym i wymagającym rynku.
ISO 9001 to norma, która jasno określa najlepsze praktyki w dziedzinie zarządzania jakością w dowolnym obszarze działalności przedsiębiorstw, jednocześnie wyznaczając wymagania znacznie wykraczające swoim zasięgiem poza standardowe przepisy i regulacje prawne. W jaki sposób norma ISO 9001 kształtuje jakość dzisiejszego rynku, jakie zmiany wprowadzono do niej w aktualizacji z 2015 roku i jakie zalety niesie za sobą wdrażanie jej do struktur zarządzania organizacją?
ISO 9001: 2015 – założenia i wymagania nowej normy
Norma ISO 9001 określa ogólne i ramowe wymagania dla systemów zarządzania jakością możliwe do zastosowania bez względu na charakter działalności organizacji, jej rozmiar, zasięg rynkowy czy specyficzną branżę. Jej założenia nie mogą być zbyt precyzyjne, gdyż nie byłyby wówczas możliwe do zastosowania w tak szerokim spektrum przedsiębiorstw, ale jednocześnie nie mogą być też zbyt ogólnikowe i otwarte na interpretację.
Wprowadzony w 2015 roku zakres zmian do normy umożliwił nie tylko zaostrzenie poszczególnych wytycznych dla systemów zarządzania jakością, ale też przede wszystkim ujednolicił i poszerzył zakres jej wymagań o nowe, sprawdzone już praktyki działania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Jej kluczowym elementem jest obecnie uwzględnienie rodzajów ryzyka i szans w odniesieniu do działalności organizacji oraz jej procesów, zakładając że sukces i ciągły rozwój możliwe są wyłącznie przy minimalizacji ryzyka porażki.
ISO 9001:2015 zakłada też, że organizacja nie może rozwijać się nie uwzględniając przy tym interesów różnych stron bezpośrednio związanych z jej działalnością, a więc jej pracowników, klientów, dostawców, właścicieli, czy udziałowców. Wprowadzony w ten sposób kontekst organizacji to zdecydowanie jedna z ważniejszych zmian całej normy.
Podczas aktualizacji zmianie uległa przede wszystkim struktura zapisu normy – dziś ISO 9001 2015 to norma zharmonizowana z innymi standardami ISO, możliwa do wprowadzenia w zgodzie z nimi bez konieczności wprowadzania zmian strukturalnych w istniejących już systemach zarządzania organizacją.
Norma ISO 9001 kładzie większy nacisk na cele firmy, ich mierzenie i monitorowanie oraz zarządzanie wprowadzanymi zmianami, koncentruje się na roli zarządu i przywództwa firmy, wymieniając ich rolę w skutecznym zarządzaniu ryzykiem, stawia na zapewnienie skuteczności, efektywności i sukcesu organizacji poprzez wdrażanie skutecznego systemu zarządzania jakością, oraz stawia na doskonalenie komunikacji ze stronami zainteresowanymi.
Norma skupia się też bardziej niż kiedykolwiek na kwestii efektywnego zarządzania zagrożeniami, ich identyfikacji i eliminacji w procesie ciągłego doskonalenia zgodnego z założeniami cyklu Deminga. ISO 9001, ze względu na swoją złożoność i uniwersalność proponuje rozwiązana, które sprawdzą się bez względu na rozmiar firmy, ale jednocześnie promuje rozwój który finalnie może przyczynić się do powiększenia zakresu jej działalności.
Zalety wdrażania ISO 9001:2015
Nowa norma ISO 9001 wprowadziła do systemów zarządzania jakością naprawdę wiele zmian, aktualizując je do najnowszych wymagań i standardów rynkowych. Powodów, dla których warto wprowadzić ją do własnej organizacji jest dzięki temu równie wiele, bo właściwie każdy kluczowy aspekt normy wiąże się bezpośrednio z finansowymi i organizacyjnymi korzyściami dla firmy. Wystarczy wziąć za przykład procesowe podejście do zarządzania jakością – norma kładzie większy nacisk na podejście procesowe niezbędne do rozwoju, wdrożenia i poprawy skuteczności funkcjonowania systemu zarządzania jakością, które w efekcie przekłada się na zwiększenie zadowolenia klientów, uwzględnianie w planowaniu i strategii działania ryzyka i szans rozwoju oraz wspiera organizację w realizacji celów i poprawie wyników.
Samo zarządzanie ryzykiem niesie za sobą wymierne korzyści, zastępując specyficzne wymagania w zakresie „działań zapobiegawczych”. Spojrzenie na ryzyko pod kątem całej organizacji, jej celów i procesów pozwala lepiej analizować rodzaje ryzyka podejmowanych działań i opracowywanie strategii jego eliminacji. Mniejsze ryzyko to mniej szans na problemy, a to oznacza bardziej aktywne podążanie w kierunku rozwoju.
Kolejną zaletą wdrożenia normy ISO 9001 2015 powinno być niewątpliwie utworzenie obowiązku prowadzenia dokładnej dokumentacji procesów oraz dokumentacji systemowej. Choć to organizacja ma tu swobodę w decydowaniu jaki zakres udokumentowanych informacji jest dla niej użyteczny, sam fakt jej prowadzenia pozwala znacząco uporządkować działania firmy i stanowi punkt referencyjny w razie jakichkolwiek problemów czy po prostu planowania dalszej strategii rozwoju.
Nowa norma ISO 9001:2015 jest bardziej przyjazna dla organizacji i wymogów prowadzenia biznesu niż jej poprzedniczka, uwzględniając jeszcze lepiej potrzeby i wymagania przedsiębiorstw z różnych obszarów przemysłu i dając pewną swobodę w podejściu do zawartości dokumentacji systemu, co w praktyce okazuje się być znacznie skuteczniejsze niż konieczność dokumentowania każdego pojedynczego działania. Co więcej, norma ma dzięki swojej strukturze mniej nakazowy, a bardziej biznesowy charakter, czym zaskarbiła sobie zainteresowanie znacznie większego grona przedsiębiorców. Jakie znaczenie ma to dla rynku?
Podniesienie zainteresowania certyfikacją ISO 9001 to szansa na podniesienie jakości oferowanej przez przedsiębiorstwa na całym świecie, bo znacznie dokładniejszego podejścia do kwestii jakości będą wymagać od nich już nie tylko konsumenci, ale i konkurencja, z którą rywalizować można jedynie stosując ten sam poziom wartości.
Certyfikacja ISO 9001 – audyt, wdrożenie, certyfikacja
Wdrażanie ISO 9001 to proces złożony, choć zdecydowanie łatwiejszy dla przedsiębiorstw posiadających już certyfikat zgodny z poprzednią wersją normy. Przed przystąpieniem do jej wdrożenia warto przeprowadzić jednak audyt wewnętrzny ISO 9001 z pełną analizą luk, który pozwoli przygotować system zarządzania jakością na spełnienie warunków nowej normy. Analiza luk to tzw. audyt celowy, skupiony na identyfikacji obszarów i procesów koniecznych do zaktualizowania lub zmiany w organizacji tak, aby w efekcie uzyskać pełną zgodność z nowymi wymaganiami. Audyt wiodący ISO 9001 to już ostatni element całego procesu, pozwalający w razie uzyskania pozytywnego rezultatu na kontynuowanie posługiwania się certyfikatem ISO 9001.
W przypadku firm, które do procesu certyfikacji przystępują po raz pierwszy warto zaznaczyć, że przygotowanie i skuteczne wdrożenie systemu opartego o wymagania normy może zająć sporo czasu, jednak rezultaty całego procesu zarówno w formie certyfikatu jak i wprowadzonych zmian zdecydowanie rekompensują czas i środki włożone w uaktualnianie i usprawnianie systemu zarządzania jakością.
Źródła:
- https://www.iso.org/home.html
- http://www.iso9001.com/gettingcertified.asp
- https://asq.org/quality-resources/iso-9001